/

Τα Lockdown αύξησαν την κατάθλιψη, τα εμφράγματα και τις ψυχικές νόσους;

Spread the love

Δυόμιση χρόνια μετά το πρώτο #lockdown που επιβλήθηκε στην #Ελλάδα, – επιφέροντας μια τραγική συρρίκνωση στην παγκόσμια οικονομία – τόσο η παγκόσμια κοινωνία όσο κι η ελληνική, παλεύουν ακόμη να συνηθίσουν τις νέες συνθήκες αλλά και να μην κυλήσουν στην κατάθλιψη, καρδιακές και ψυχικές νόσους, έξαρση αυτοάνοσων, ακόμη και την απομόνωση κι αποξένωση και… ανθρωποφοβία, που έγιναν τρόπος ζωής και οδήγησαν την κοινωνία σε μια ανθρωποπαύση του “σχετίζεσθαι”. Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς έρχεται ως μια υπενθύμιση της ανάγκης για μια επανεκκίνηση της κοινωνικής ζωής, της άθλησης και της ενδυνάμωσης του ίδιου του οργάνου που μας κρατάει στη ζωή και την ενέργεια.

Τόσο η πανδημία της λοίμωξης #COVID19 όσο και οι συνθήκες απομόνωσης που επιβλήθηκαν ως ένα ριζοσπαστικό και δραστικά αυστηρό μέτρο περιορισμού ή και εξάλειψης της εξάπλωσης του ιού, άλλαξαν τις ζωές και την καθημερινότητα όλων μας. Η διετής αυτή “κανονικότητα” επηρέασε και – από ότι όλα δείχνουν – θα συνεχίσει να επηρεάζει τις προτεραιότητες και τις συνήθειες μας. Μέσα στο σύνολο των επιρροών, δεν θα μπορούσε να αφήσει έξω από το κάδρο ούτε καν τον τρόπο αλλά και τις μεθόδους που αντιμετωπίζουμε θέματα που αφορούν την υγεία μας. Στην κύρια ατζέντα παγκόσμιων ερευνών έχουν καταγραφεί αλλαγές της συχνότητας που επισκεπτόμαστε τον γιατρό για θέματα που πιθανώς να μας ανησυχούν, αλλαγή στις συνήθειές μας στον τομέα της άθλησης, της ενασχόλησης με την κοινωνικοποίηση ακόμη και της σεξουαλικής μας ζωής κι υγείας. Συγχρόνως, ανέκυψαν νέα προβλήματα υγείας, άλλα πιο σημαντικά επέστρεψαν στο προσκήνιο – όπως η έξαρση εμφραγμάτων, κατάθλιψης και κακών διατροφικών συνηθειών που είχαμε αφήσει πίσω μας ειδικά προερχόμενοι από την δεκαετία της βαθιάς οικονομικής ύφεσης και των… ελληνικών μνημονιακών εποχών μας. Έτσι άλλαξε και πάλι η καθημερινότητά μας, η διατροφή μας, η ζωή μας και η δράση μας εν γένει.

Γενικές αιτίες… ακόμη και το περιβάλλον.

Όπως επισημαίνουν και υπογραμμίζουν και επισημαίνουν διεθνείς και ευρωπαϊκές έρευνες, οι αιτίες που προκαλούν εμφράγματα, στεφανιαίες νόσους και καρδιαγγειακά νοσήματα, είναι πολλές και μακραίωνες. Η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η διατροφή με πολλά ζωικά λιπαρά και ζάχαρη, η σύγχρονη καθιστική ζωή, το διαρκές και εντεινόμενο άγχος, ακόμη κι η ρύπανση της ατμόσφαιρας και του περιβάλλοντος, η παράληψη των προληπτικών εξετάσεων, επιπροσθέτως και η COVID -19 και η περίοδος των διευρυμένων lockdown, επέδρασαν ανά τα έτη και συνεχίζουν να επιδρούν στην καρδιακή μας λειτουργία, δημιουργώντας το υπόστρωμα για πολλά καρδιολογικά προβλήματα όπως είναι η στεφανιαία νόσος.

Κλειδί σωτηρίας, Η Ανθρωπότητα, Η Φύση και Ο Άνθρωπος

Στο φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς συμπεριλαμβάνονται τρεις πυλώνες: Η Ανθρωπότητα, Η Φύση και Ο Άνθρωπος.

Η πρόσβαση στη θεραπεία και η υποστήριξη των ασθενών για την καρδιαγγειακή νόσο ποικίλλει ευρέως σε όλο τον κόσμο. Πάνω από το 75% των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού έως μεσαίου εισοδήματος, αλλά η πρόσβαση για αντιμετώπιση και θεραπεία της νόσου μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα οπουδήποτε. Οι εκδηλώσεις στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς έχουν ως στόχο να κάνουν τη διαφορά στις ζωές όλης της ανθρωπότητας.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για το 25% των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν 7 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο. Είτε πρόκειται για πιο άμεσες ενέργειες όπως το περπάτημα ή το ποδήλατο αντί για ταξίδια με αυτοκίνητο, είτε για μακροπρόθεσμες προσπάθειες, όπως η υποστήριξη της νομοθεσίας για τον καθαρό αέρα, ο καθένας από εμάς μπορεί να συνεισφέρει σε έναν πιο υγιή πλανήτη με τον δικό του τρόπο.

Εμβόλια | Άσκηση και σωματική δραστηριότητα για την αποτελεσματικότητά τους

Μειώθηκαν οι επισκέψεις σε νοσοκομεία

Η διετία που διανύσαμε με τα σκληρά μέτρα της περιορισμένης μετακίνησής μας, οδήγησαν την κοινωνία σε μειωμένες επισκέψεις σε δομές παροχής υγείας, σε νοσοκομεία και στις επισκέψεις και συμβουλές μας – δια ζώσης – από τους γιατρούς. Η επιλογή των κυβερνήσεων για απομείωση των χώρων παροχής υγείας για άλλες ιατρικές περιπτώσεις και η χρήση τους αποκλειστικά για περιστατικά της λοίμωξης COVID-19 μαζί με την διακοπή λειτουργίας δομών για υπόλοιπα περιστατικά υγείας, νοσήματα και ασθένειες, μείωσαν συγχρόνως και την επιθυμία των ασθενών να επισκέπτονται τακτικά και εξωτερικά ιατρεία. Το ίδιο φαίνεται – βάσει ερευνών και του Ελληνικού Ιατρικού Συλλόγου – ότι ισχύει και για τις προγραμματισμένες επισκέψεις για γνωστά προβλήματα υγείας ή για προληπτικές εξετάσεις (τεστ PAP, μαστογραφίες, γαστροσκοπήσεις, κολονοσκοπήσεις και λοιπούς προληπτικούς ελέγχους, ακόμη και οδοντιατρικές επεμβάσεις ή και πιο σοβαρά θέματα όπως ογκολογικά και χρονίων παθήσεων περιστατικά).
Σύμφωνα με έρευνα της τέως καθηγήτριας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κας Λινού, οι αλλαγές αυτές στην συχνότητα της επίσκεψης σε νοσοκομεία, οφείλονται σε δύο κυρίως λόγους. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει κι η ίδια:  “Αφενός, οι ασθενείς φαίνεται να φοβούνται ότι κατά την επίσκεψή τους στον ιατρό ενέχει ο κίνδυνος να έρθουν σε επαφή με τον ιό. Αφετέρου, ο τρόπος λειτουργίας των νοσοκομείων έχει αναδιοργανωθεί, ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν με ασφάλεια τα επείγοντα περιστατικά που προκύπτουν λόγω της πανδημίας. Πολλές από τις προγραμματισμένες επισκέψεις ή/και χειρουργικές επεμβάσεις στα νοσοκομεία, για παράδειγμα, έχουν αναβληθεί.” Γίνεται έτσι άμεσα αντιληπτό πως ο νέος τρόπος ζωής και οι νέες συνήθειες πλέον και για τους ασθενείς – εξωτερικούς κι εσωτερικούς – δημιούργησαν ένα επιπλέον αίσθημα ανασφάλειας. Εάν προσπαθήσουμε να περιγράψουμε πιο ειδικά τα νοσήματα για τα οποία παρατηρείται αυτή η αλλαγή, φαίνεται ότι κάτι τέτοιο αφορά πιο συχνά τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Κι ενώ πλέον ο κοινός νους θα έλεγε πως μέσα από τα lockdown, την μειωμένη κοινωνικοποίηση και την μείωση της επίσκεψης σε νοσοκομεία, – ή και της σχολικής κι ακαδημαϊκής κοινότητας σε χώρους μεγάλου συγχρωτισμού όπως τα σχολεία και τα πανεπιστήμια – περιορίσαμε και την έκθεση στον ιό και ίσως και άλλες ευκαιριακές κι εποχιακές ιογενείς λοιμώξεις, έρχεται μια πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Προληπτικής Υγείας να μας φέρει στο προσκήνιο πιο έντονα το ζήτημα της παρουσίασης νέων προβλημάτων υγείας.

Τα νέα προβλήματα υγείας και τα…συνοδά ή υποκείμενα νοσήματα.

Παρά λοιπόν τις προηγούμενες παρατηρήσεις, διαφαίνεται πως τόσο την περίοδο της πανδημίας όσο όμως και μετά από αυτήν το δεύτερο έτος συγκεκριμένα, το 2021, εμφανίστηκαν νέα προβλήματα υγείας ή αυξήθηκαν κάποια προϋπάρχοντα, αυτά που πλέον τα μάθαμε με το όνομά τους τα “συνοδά” ή “υποκείμενα νοσήματα”, κυρίως μέσα από τις τηλεοπτικές εμφανίσεις εκπροσώπων της ιατρικής κοινότητας στους τηλεοπτικούς δέκτες και το διαδίκτυο.
Οι πόνοι στον αυχένα, τη μέση αλλά και τα χέρια και τους καρπούς μας, παρατηρήθηκε πως αυξήθηκαν αρκετά. Ως κύριες αιτίες κρίθηκαν από την ιατρική επιστημονική κοινότητα οι συνήθειες που άλλαξαν και “εγκλώβισαν” κατά κάποιον τρόπο την κοινότητα στο σπίτι, σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή και κατ’ επέκταση την περιορισμένη σωματική άσκηση. Οι νέες συνθήκες της “τηλεργασίας” έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο καθώς περιόρισαν την κίνηση και διαμετακίνηση με τα μέσα μεταφοράς, αλλά και την διακοπή συσχετισμού των ανθρώπων και κοινωνικής επαφής μεταξύ τους. Η νέα στάση σώματος, καθώς ο περισσότερος πληθυσμός συνήθισε να κάθεται πολλές ώρες μπροστά από μια οθόνη, σε μη κατάλληλες εργονομικές συνθήκες πολλές φορές, οδήγησαν σε βαριά μυοσκελετικά προβλήματα. Η μη σωστή τοποθέτηση του υπολογιστή (ακατάλληλο ύψος επιφάνειας-γραφείου), ο ακατάλληλος ή μη επαρκής φωτισμός του χώρου, η κακή στάση του σώματός μας, η πολύωρη απασχόληση χωρίς διαλείμματα μπροστά στον υπολογιστή, είναι μόνο μερικά παραδείγματα της αλλαγής συνηθειών ετών στις οποίες εκλήθη ο άνθρωπος να συνηθίσει κι από ότι όλα δείχνουν είναι ένα νέο μοτίβο ζωής και δράσης που για την παγκόσμια οικονομία θα επικρατήσει ως μοντέλο για πολλά ακόμη χρόνια. Επίσης μέσα από τις νέες αυτές συνήθειες, οι αλλαγές στην καθημερινότητα όλων μας, φαίνεται να έχουν οδηγήσει επίσης σε περισσότερα οφθαλμολογικά προβλήματα, αλλά και σε διαταραχές του ύπνου, με αποτέλεσμα ειδικά για το τελευταίο να έχει αυξηθεί η φαρμακοληψία μυοχαλαρωτικών αλλά και βοηθημάτων με βάση τη μελατονίνη ή την βαλεριάνα για να πραγματοποιείται ένας όσο το δυνατόν πιο ξεκούραστος και χαλαρωτικός ύπνος.

Αύξηση δερματολογικών κι αυτοάνωσων. 

Νέες μορφές δερματολογικών αλλά και επάνοδος ή ανάκυψη νέων αυτοάνοσων νοσημάτων, έκαναν αισθητή την παρουσία τους. Σε άλλες περιπτώσεις σχετίστηκαν με συμπτώματα που οφείλονται στην πρωτόφαντη νόσο COVID-19, ιδιαίτερα στα παιδιά, ή σε άλλες πάλι (σ.σ. περιπτώσεις) “κατηγορήθηκε” η πολυχρησία των σαπουνιών και των αντισηπτικών. Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι τα δερματολογικά συμπτώματα συνδέονται συχνά με ψυχοσωματικά νοσήματα και με το άγχος, που είναι πολύ πιθανό να βιώνουμε έντονα, λόγω της νέας πραγματικότητας της πανδημίας.

Αύξηση σωματικού βάρους, κατάθλιψη και Fakenews.

Τα παιδιά, αλλά και αρκετοί ενήλικες, λόγω της περιορισμένης άσκησης όσο όμως και του εγκλεισμού στο σπίτι, κυρίως κατά τη διάρκεια της πανδημίας, φαίνεται βάσει ερευνών πως αύξησαν και το σωματικό βάρος τους. Ξεχασμένοι δείκτες παχυσαρκίας που οφείλεται (σ.σ. η παχυσαρκία) για εμφάνιση χρονίων νοσημάτων ακόμη και καρδιαγγειακών βλαβών, επανέκαμψαν αλλάζοντας την ανθρωπογεωγραφία της χώρας και ανεβάζοντας την Ελλάδα πιο ψηλά στους παγκόσμιους κι ευρωπαϊκούς δείκτες παιδικής παχυσαρκίας. Αποτέλεσμα της παχυσαρκίας σαφώς είναι και η αλλαγή σε διατροφικές συνήθειες (έτοιμα γεύματα), οι αμφιβόλου ποιότητας νέες συνήθειες των σνακς καθώς και το ποτό που αυξήθηκε λόγω ψυχολογικών επιπτώσεων της πανδημίας ως αποτέλεσμα των παρατεταμένων περιορισμών και της καραντίνας.
Πιο συχνά αναφέρονται συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης, απόσυρσης, παραίτησης και θυμού. Ο φόβος μη μετάδοσης και νόσησης, οι άγνωστες συνέπειες που μπορεί να έχει ο ιός στη μετέπειτα ζωή μας, η διάδοση μη καλά διασταυρωμένων πληροφοριών και η διασπορά #fakenews, ακόμη κι ο φόβος του θανάτου, είναι κάποιοι από τους παράγοντες που επηρέασαν το σύνολο της ψυχοσύνθεσης των πολιτών.  Οι πολίτες όμως είχαν και συνεχίζουν να έχουν αντίπαλό τους την οικονομική αβεβαιότητα και την γενικευμένη αβεβαιότητα για το μέλλον – βάσει εξελίξεων στην διεθνή σκακιέρα, τις διακρατικές σχέσεις, την ακρίβεια λόγω πολέμου – στοιχεία που παίζουν επίσης καθοριστικό ρόλο στον τρόπο ζωής και την γενική κοσμοθεωρία μας.
Επιδείνωση όμως παρουσίασαν και ασθενείς με διαγνωσμένα ψυχιατρικά νοσήματα. Ως επί το πλείστον, στην εφηβική ηλικία, η ανία, που προκύπτει από την έλλειψη και τον περιορισμό των καθημερινών ενδιαφερόντων και της επαφής με συνομήλικους, μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση ψυχολογικών προβλημάτων. Καθότι τα παιδιά μπορεί να βιώνουν άγχος και φόβο για την υγεία τους και την υγεία των γονιών, των παππούδων και άλλων αγαπημένων τους προσώπων, με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο καθώς ακόμη δεν έχουν διαμορφωθεί οι χαρακτήρες τους, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να υπάρχει για την κοινότητα αυτή. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η καθημερινότητά τους διαφοροποιήθηκε πλήρως (παύση σχολικής δραστηριότητας, σχολικής διεπαφής, διακοπή εξωσχολικών δραστηριοτήτων), συχνά μπορεί να οδηγεί σε συμπτώματα υπερκινητικότητας, εκνευρισμού, επιθετικότητας, θυμού και κατάθλιψης. Επιπλέον, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να κατανοήσουν ακριβώς τους λόγους για τους οποίους η καθημερινότητά τους άλλαξε τόσο πολύ.
 Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα συμπτώματα επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout) που εμφάνισαν σαφώς εργαζόμενοι/ες σε επιβαρυντικές συνθήκες εργασίας όπως σαφώς κατά την περίοδο της πανδημίας, μία ομάδα που πλήττεται σημαντικά από συμπτώματα άγχους είναι οι επαγγελματίες υγείας, λόγω του τεράστιου φόρτου εργασίας, αλλά και της σημαντικής ψυχικής τους φόρτισης.

 Στην Ελλάδα δεν άντεξε η καρδιά…

Και στη χώρα μας, η νόσος που έχει μελετηθεί ιδιαίτερα να έχει υψηλούς δείκτες επιρροής λόγω της πανδημίας και των lockdown, είναι το οξύ στεφανιαίο επεισόδιο (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου). Βάσει διεθνών μελετών που συμπεριλαμβάνουν και εθνικούς δείκτες, παρατηρήθηκε πως πριν την πανδημία υπήρξαν περισσότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία μηνιαίως λόγω στεφανιαίου επεισοδίου. Επίσης, να επισημάνουμε εδώ, ότι πριν την περίοδο της πανδημίας, λιγότεροι ασθενείς με καρδιακά επεισόδια επισκέπτονταν ιδιώτες ιατρούς ή ιδιωτικές κλινικές, σε σχέση με την περίοδο μετά το ξεκίνημα της πανδημίας. Η ίδια έρευνα δείχνει πως “ασθενείς καθυστερούσαν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια,” με αποτέλεσμα να “διαπιστωθούν σημαντικές επιπλοκές του εμφράγματος του μυοκαρδίου, όπως αρρυθμίες.”

Η ίδια αυτή παρατήρηση είναι σημαντική γιατί πλέον ενισχύει την υπόθεση ότι την περίοδο της πανδημίας οι ασθενείς δεν επισκέπτονται εύκολα νοσοκομεία, ακόμα και όταν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Στον αντίποδα, όπως αναφέραμε και παραπάνω, χρειάστηκε να γίνουν δομικές και λειτουργικές αλλαγές στα νοσοκομεία της χώρας, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούνται τα επείγοντα περιστατικά ασθενών με COVID-19. Αυτό το γεγονός επιτονίζει την καθυστέρηση σαφώς διεξαγωγής καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων, που είναι απαραίτητες σε ορισμένους ασθενείς με στεφανιαίο επεισόδιο.

Η μελέτη που φέρνει στο φως το περιοδικό European Heart Journal το Μάιο του 2022, σε μια σημαντική μετα-ανάλυση, εστιάζει στην «παγκόσμια παράπλευρη ζημιά», που προκάλεσε η Covid-19 στις παρεχόμενες υπηρεσίες στους καρδιοπαθείς και οι ερευνητές προειδοποιούν ότι τα σχετικά προβλήματα θα συνεχίζουν να συσσωρεύονται στο μέλλον, αφότου θα έχει τελειώσει πια η πανδημία. Από τον Δεκέμβριο 2019 και μετά, τα συστήματα υγείας επιβαρύνθηκαν από τον κορωνοϊό και πολλοί άνθρωποι, ακόμη και με σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως έμφραγμα ή καρδιακή ανεπάρκεια, απέφυγαν να πάνε σε νοσοκομείο ή δεν μπόρεσαν να εισαχθούν για νοσηλεία.

Η μελέτη αυτή, με επικεφαλής τον δρ Ραμές Νανταράτζαχ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λιντς, η οποία παρουσιάστηκε στο ευρωπαϊκό καρδιολογικό περιοδικό European Heart Journal, αξιολόγησε στοιχεία από 189 έρευνες σε 48 χώρες έξι ηπείρων.

Μερικά βασικά ευρήματα της μελέτης:

Οι νοσηλείες διεθνώς ασθενών με σοβαρό έμφραγμα STEMI (πλήρως μπλοκαρισμένη μία από τις αρτηρίες της καρδιάς) εμφάνισαν μείωση 22% εν μέσω πανδημίας, ενώ οι νοσηλείες για λιγότερο σοβαρό έμφραγμα μη-STEMI (μία αρτηρία είναι μερικά μπλοκαρισμένη) μειώθηκαν κατά 34% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Η μείωση δεν οφειλόταν σε λιγότερα εμφράγματα αλλά σε λιγότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία.

– Κατά μέσο όρο η παροχή ιατρικής βοήθειας για σοβαρό έμφραγμα γινόταν με καθυστέρηση 69 λεπτών από την αρχή των συμπτωμάτων.

– Παγκοσμίως υπήρξε μείωση 34% στις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις.

– Οι μισές μόνο εμφυτεύσιμες ηλεκτρονικές συσκευές όπως βηματοδότες (51%) τοποθετήθηκαν σε σύγκριση με την προ πανδημίας περίοδο.

Οι νοσηλείες μειώνονται, οι θάνατοι καρδιακώς νοσούντων αυξήθηκαν.

Η μελέτη περιγράφει μια «σημαντική παγκόσμια μείωση» στις νοσηλείες ανθρώπων με καρδιαγγειακή νόσο, με συνέπεια να αυξηθούν όσοι πέθαναν αβοήθητοι στο σπίτι τους, λόγω καρδιαγγειακής αιτίας. Αλλά και όταν οι ασθενείς είχαν ιατρική βοήθεια, αυτή κατά μέσο όρο παρασχέθηκε με πάνω από μια ώρα καθυστέρηση, όσον αφορά την μεταφορά τους στο νοσοκομείο, πράγμα που αύξησε τον κίνδυνο θανάτου τους, καθώς π.χ. σε ένα σοβαρό έμφραγμα η ταχύτατη θεραπεία συνιστά ζήτημα επιβίωσης.

Σε αρκετές περιπτώσεις, ιδίως σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος, μεταξύ των οποίων κι η Ελλάδα, τα παραφορτωμένα από την Covid-19 νοσοκομεία αναγκάστηκαν να παράσχουν κατώτερη του αναμενομένου αντιμετώπιση των καρδιολογικών περιστατικών (π.χ. απλώς χορήγηση φαρμάκου αντί για τοποθέτηση «στεντ» σε μια μπλοκαρισμένη αρτηρία). Το αποτέλεσμα είναι η αυξημένη θνητότητα μεταξύ των νοσηλευομένων καρδιαγγειακών ασθενών σε αυτές τις χώρες. Αυτό εν μέρει εξηγεί γιατί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας κατά την πανδημική διετία 2020-21 υπήρχαν σχεδόν 15 εκατομμύρια περισσότεροι θάνατοι παγκοσμίως, ενώ οι θάνατοι από κορονοϊό ήταν περίπου μόνο το ένα τρίτο.

Όπως ανέφερε ο Νανταράτζαχ, «η καρδιακή νόσος είναι η Νο 1 αιτία θανάτου στις περισσότερες χώρες και η ανάλυση μας δείχνει ότι στη διάρκεια της πανδημίας σε όλο τον κόσμο αρκετοί άνθρωποι δεν έλαβαν τη θεραπεία που θα έπρεπε. Αυτό θα έχει επιπτώσεις σε βάθος χρόνου. Όσο περισσότερο χρόνο οι άνθρωποι περιμένουν για θεραπεία ενός εμφράγματος, τόσο μεγαλύτερη είναι η βλάβη στο μυοκάρδιό τους, προκαλώντας επιπλοκές που μπορεί να αποβούν μοιραίες ή να επιφέρουν χρόνια προβλήματα υγείας».

Ο καθηγητής καρδιολογίας Κρις Γκέιλ δήλωσε ότι «οι επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 στην καρδιαγγειακή υγεία θα μας συνοδεύουν για πολύ ακόμη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συνεχίσουν να υπάρχουν θάνατοι και νόσοι που αλλιώς δεν θα είχαν συμβεί. Χρειάζεται επείγουσα δράση για να αντιμετωπιστεί το βάρος της καρδιαγγειακής νόσου που αφήνει πίσω της η πανδημία».

ΕΡΕΥΝΑ | Ένας Οξύθυμος “Θείος”, ο κορωνοϊός & τα FakeNews στο κινητό σου!

Βιβλιογραφία

  • Angoulvant F, Ouldali N, Yang DD, Filser M, Gajdos V, Rybak A, Guedj R, Soussan-Banini V, Basmaci R, Lefevre-Utile A, Brun-Ney D, Beaujouan L, Skurnik D. Coronavirus Disease 2019 Pandemic: Impact Caused by School Closure and National Lockdown on Pediatric Visits and Admissions for Viral and Nonviral Infections-a Time Series Analysis. Clin Infect Dis. 2021 Jan 27;72(2):319-322.
  • Barten DG, Latten GHP, van Osch FHM. Reduced Emergency Department Utilization During the Early Phase of the COVID-19 Pandemic: Viral Fear or Lockdown Effect? Disaster Med Public Health Prep. 2020 Aug 12:1-4.
  • Brooks SK, Webster RK, Smith LE, Woodland L, Wessely S, Greenberg N, Rubin GJ. The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. Lancet. 2020 Mar 14;395(10227):912-920. doi: 10.1016/S0140-6736(20)30460-8. Epub 2020 Feb 26. PMID: 32112714; PMCID: PMC7158942.
  • Darlenski R, Tsankov N. COVID-19 pandemic and the skin: what should dermatologists know? Clin Dermatol. 2020 Nov-Dec;38(6):785-787.
  • Jones N. How coronavirus lockdowns stopped flu in its tracks. Nature. 2020 May 21.
  • Kapelios CJ, Siafarikas C, Bonou M, Liatis S, Barbetseas J. The effect of the COVID-19 pandemic on acute coronary syndrome hospitalizations and out-of-hospital cardiac arrest in Greece. Public Health. 2020 Dec 16;191:17-19.
  • Lazaros G, Oikonomou E, Theofilis P, et al. The impact of COVID-19 pandemic on adult cardiac surgery procedures [published online ahead of print, 2020 Jul 15].Hellenic J Cardiol. 2020;S1109-9666(20)30161-5.
  • Louvardi, M., Pelekasis, P., Chrousos, G., & Darviri, C. (2020). Mental health in chronic disease patients during the COVID-19 quarantine in Greece. Palliative and Supportive Care,18(4), 394-399.
  • Parlapani E, Holeva V, Voitsidis P, Blekas A, Gliatas I, Porfyri GN, Golemis A, Papadopoulou K, Dimitriadou A, Chatzigeorgiou AF, Bairachtari V, Patsiala S, Skoupra M, Papigkioti K, Kafetzopoulou C, Diakogiannis I. Psychological and Behavioral Responses to the COVID-19 Pandemic in Greece. Front Psychiatry. 2020 Aug 19;11:821.
  • Pikoulis E, Solomos Z, Riza E, et al. Gathering evidence on the decreased emergency room visits during the coronavirus disease 19 pandemic. Public Health. 2020;185:42-43.
  • Skapinakis P, Bellos S, Oikonomou A, Dimitriadis G, Gkikas P, Perdikari E, Mavreas V. Depression and Its Relationship with Coping Strategies and Illness Perceptions during the COVID-19 Lockdown in Greece: A Cross-Sectional Survey of the Population. Depress Res Treat. 2020 Aug 26;2020:3158954.
  • Tsioufis K, Chrysohoou C, Leontsinis I, Tousoulis D. Unveiling the mystery of “missing” emergencies in the era of COVID-19 pandemic: a generalized phenomenon with unclarified implications. Clin Res Cardiol. 2020 Dec;109(12):1580-1581.
  • Vindegaard N, Benros ME. COVID-19 pandemic and mental health consequences: Systematic review of the current evidence. Brain Behav Immun. 2020 Oct;89:531-542.
  • WHO 2020. Mental health and psychological resilience during the COVID-19 pandemic.

Αλέξανδρος Γ. Τανασκίδης - Λαμπουσνάκης

Αρχισυντάκτης - Δημοσιογράφος

1 Comment

Απάντηση