Σχεδόν 106 χρόνια μετά, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, αναγνωρίζει τις κτηνωδίες κατά των Αρμενίων από την Τουρκία, ως γενοκτονία. Την ίδια ώρα ο Σουλτάνος αφρίζει.
Γνωρίζοντας πως σίγουρα η απόφαση θα οξύνει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, αναγνωρίζει επισήμως πως οι συστηματικές δολοφονίες και απελάσεις εκατοντάδων χιλιάδων Αρμενίων από τις δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν «γενοκτονία». Έτσι επίσημα κάνει χρήση ενός εργαλείου που εξοργίζει την Τουρκία και τον Πρόεδρο Ερντογάν. Χρησιμοποιεί ένα λεκτικό που ως όρος “φρικαλεότητες” ακούγεται για πρώτη φορά σε σύγκριση με τους προκατόχους του στον Λευκό Οίκο. Δεν είναι τυχαίο που όλοι οι προηγούμενοι ένοικοι του Λευκού Οίκου, είχαν αποφύγει για δεκαετίες. Συγκεκριμένα, όλοι οι προηγούμενοι…
Νάτο… το πλήγμα στις σχέσεις ετών…
Η συγκεκριμένη κίνηση, τρίζει πλέον συθέμελα τα θεμέλια συμμαχικών νατοϊκών σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ – Τουρκίας, μια εκ των πιο ισχυρών δυνάμεων η τελευταία στη Μέση Ανατολή. Οι διεθνείς αγορές ήδη έχουν αρχίσει να κλονίζονται εξαιτίας της τολμηρής μη διπλωματικής πλέον χρήσης της λέξης “γενοκτονία”, μια λέξη που φαίνεται πως θα αποτελέσει μια απαρχή πολύ σκληρού πολιτικού ροκ για τις δύο άκρες του Ατλαντικού.
Η φρίκη δεν έχει άλλο όνομα, παρά μόνο “γενοκτονία”
Η διάθεση του Μπάιντεν ήδη από τον προεκλογικό του αγώνα, φαινόταν ακλόνητη, καθώς είχε θέσει τα ανθρώπινα δικαιώματα ως κεντρικό προσανατολισμό της εξωτερικής του πολιτικής. Μάλιστα έντονη έκπληξη είχε κάνει και ο ισχυρισμός του πως μια πιθανή αποτυχία της νέας πολιτικής σκηνής να χαρακτηριστούν οι “φρικαλεότητες κατά των Αρμενιών” ως “γενοκτονία” θα χάιδευε αυτιά και θα άνοιγε διάπλατα το δρόμο για μελλοντικές μαζικές θηριωδίες κι από άλλα κράτη που διαφαίνονταν πως έστηναν σταδιακά και σχεδόν ύπουλα νέες σκακιέρες πολέμου στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου…
Η αντίδραση του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών
«Οι λέξεις δεν αλλάζουν την Ιστορία, δεν την ξαναγράφουν. Δεν πρόκειται να δεχτούμε μαθήματα από κανέναν για την ιστορία μας. Ο πολιτικός καιροσκοπισμός είναι η μεγαλύτερη προδοσία στην ειρήνη και τη δικαιοσύνη. Αρνούμαστε εξ ολοκλήρου την ανακοίνωση αυτή η οποία έχει μοναδική αναφορά τον λαϊκισμό», αναφέρει στην πρώτη του αντίδραση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.
Ο Μεβλούτ, το Twitter κι ο κατάκοπος Ερντογάν…
Η Τουρκική πλευρά έβλεπε το χάος να έρχεται από την περίοδο που ήδη στην άλλη άκρη του Ατλαντικού ο Ντόναλντ Τράμπ διαφαίνονταν πως έχανε το εκλογικό έδαφος… Η ανησυχία για την επικείμενη αναγνώριση, ήταν έντονη και οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ έμπαιναν σταδιακά στον πάγο.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε σήμερα τις ΗΠΑ ως «τρίτους» που παρεμβαίνουν στις υποθέσεις της Τουρκίας. Μάλιστα με τον γνωστό λαϊκίστικο τρόπο του, δεν δίστασε να θέσει ζήτημα ανοιχτά μέχρι και πολιτικοποίησης της κουβέντας και απουσίας ιστορικών στην αναγνώριση. Ούτε λίγο ούτε πολύ, υπαινίχθηκε πως ο Μπάιντεν δεν γνωρίζει από ιστορία και πως αναγάγει την ονομασία της “γενοκτονίας” σε μια πολιτικοποιήμενη επίθεση εναντίον της Τουρκίας. Σαν να έλεγε με απλά λόγια πως δεν υπάρχει ιστορική σταθερά στην δυναμική της λέξης “γενοκτονία”…
«Κανείς δεν εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι συζητήσεις -οι οποίες θα έπρεπε να διεξάγονται από ιστορικούς- πολιτικοποιούνται από τρίτους και γίνονται ένα μέσο παρέμβασης στη χώρα μας», δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε μήνυμα που απηύθυνε προς τον Αρμένιο Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη.
Στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, ο “στρατηγός” Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου υπογραμμίζει ότι η Τουρκία αρνείται εξ ολοκλήρου την ανακοίνωση, τονίζοντας παράλληλα ότι δεν πρόκειται να δεχτούν μαθήματα από κανέναν για την ιστορία τους. Ολισθαίνει μάλιστα στο πιο χαμηλό σκαλί, λέγοντας πως “οι λέξεις δεν αλλάζουν ούτε ξαναγράφουν την ιστορία”. Ξεχνάει πόσες φορές η Τουρκική τακτική έχει μεταλλάξει τα ιστορικά δεδομένα για διάφορα ζητήματα που εγείρουν ερωτηματικά από την διεθνή ιστορική επιστημονική κοινότητα…
«Οι λέξεις δεν αλλάζουν την Ιστορία, δεν την ξαναγράφουν. Δεν πρόκειται να δεχτούμε μαθήματα από κανέναν για την ιστορία μας. Ο πολιτικός καιροσκοπισμός είναι η μεγαλύτερη προδοσία στην ειρήνη και τη δικαιοσύνη. Αρνούμαστε εξ ολοκλήρου την ανακοίνωση αυτή η οποία έχει μοναδική αναφορά τον λαϊκισμό», έγραψε χαρακτηριστικά ο Τσαβούσογλου στο twitter.
https://twitter.com/MevlutCavusoglu/status/1385988990080360448
«Δεν αποδεχόμαστε και καταδικάζουμε έντονα τον ανιστόρητο και αβάσιμο ισχυρισμό που στερείται νομικής βάσης του προέδρου των ΗΠΑ Μπάιντεν σχετικά με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915» ανέφερε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) Ομέρ Τσελίκ.
«Οι ιστορικές αλήθειες δεν αντικαθίστανται από ψέματα στον βωμό των πολιτικών επιδιώξεων. Στην ένδοξη ιστορία μας δεν υπάρχει Αρμενική γενοκτονία και δεν έγινε ποτέ!» σημείωσε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του AKP, Νουμάν Κουρτουλούς.
Η Γενοκτονία θα γίνει το θέμα και όχι η φτώχεια της Τουρκίας…
Ιστορικοί και πολιτικοί αναλυτές στο άκουσμα της επικείμενης σημερινής αναγνώρισης της Γενοκτονίας υπό αυτό τον όρο από τις ΗΠΑ και προσωπικά τον πρόεδρο Μπάιντεν, εξέφρασαν την ανησυχία τους για τις ιστορικές σχέσεις που έστεκαν αδιασάλευτες εδώ και δεκαετίες μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας.
Επιπλέον, με την Αντιπολίτευση της Τουρκίας να παίρνει το μέρος της Κυβέρνησης Γιλντιρίμ, καθώς προσβλέπουν στις συνέπειες και το βαθύ ρήγμα στην διπλωματική σκακιέρα μεταξύ των δύο χωρών (ΗΠΑ-Τουρκίας), φαίνεται πως θα συσπειρώσει ακόμη και τους Κεμαλικούς και θα αντιστρέψει την ατζέντα και στα εσωτερικά προβλήματα.
Αυτή την ώρα, η Τουρκία βυθίζεται σε ένα άνευ προηγουμένου κοινωνικό βατερλώ με την λίρα να κατρακυλά, την ύφεση της χώρας να βαθαίνει σε κάθε επίπεδο (κοινωνικό, οικονομικό) και την αγορά να πλήττεται από την διαρκή φτωχοποίηση που ο Ερντογάν προσπαθεί να ηρεμήσει με…πατάτες και κρεμμύδια για τα πιο φτωχά λαϊκά στρώματα.
“Η αναγνώριση της γενοκτονίας θα αποτελέσει μεγάλο πλήγμα για την τουρκική κυβέρνηση”, δήλωσε ο Berk Esen, επίκουρος καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Sabancı στην Κωνσταντινούπολη.
Η Τουρκία βασίζεται δεκαετίες σε εξωτερικό δανεισμό αλλά και σε επενδυτικά σχέδια που εδρεύουν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η Αμερική φαίνεται πως έχει πλέον εξοργιστεί με τις άτσαλες κινήσεις του Ερντογάν σε ένα πλήθος κινήσεων που αντιβαίνουν το “σύμφωνο” μεταξύ Αμερικής και Τουρκίας και πλήττουν τα αμερικανικά συμφέροντα.
Με μια ατζέντα…ατσαλοσύνης από τη σύλληψη ενός Αμερικανού πάστορα, έως τη δίωξη των κουρδικών δυνάμεων της Συρίας (που είχαν την υποστήριξη των ΗΠΑ) και την απόκτηση του ρωσικού οπλικού συστήματος των S-400, η Τουρκία προσπάθησε να το παίξει “τσαμπουκάς” όμως φαίνεται πως μια λέξη και μόνο έφτανε για να γκρεμιστεί ο γίγαντας με τα πήλινα πόδια…
Η αναγνώριση των θανάτων των Αρμενίων ως γενοκτονία – όπως σημείωσε ο Makovsky – είναι ένα μήνυμα για την Τουρκία ότι δεν έχει τη δύναμη να επηρεάσει τα πράγματα στη Μέση Ανατολή που πίστευε ότι είχε.
“Σίγουρα είναι μια προβληματική σχέση. Αφενός οι Αμερικανοί αναγνωρίζουν τον σημαντικό ρόλο της Τουρκίας, αλλά η κυβέρνηση του Ερντογάν έχει χάσει την ισχύ να επηρεάσει τις πολιτικές αποφάσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ”, σημείωσε.
Ο Aykan Erdemir, πρώην μέλος της τουρκικής αντιπολίτευσης, καταθέτει πως η Τουρκία πιθανότατα θα ενεργήσει σπασμωδικά, όπως έκανε και με άλλες χώρες που έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία, ανακαλώντας τον πρέσβη των ΗΠΑ. “Στη συνέχεια όμως”, συμπλήρωσε ο Erdemir, “ο Ερντογάν θα εκμεταλλευθεί την αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας από τις ΗΠΑ με στόχο να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της η Τουρκία”.
Μένει να δούμε ένα πολύ πιο συγκλονιστικό μπρα ντε φερ τις επόμενες μέρες, πιο ειλικρινές από το καλά στημένο επικοινωνιακά, όπως αυτό που παρακολουθήσαμε στην χώρα μας, μεταξύ Δένδια-Τσαβούσογλου.
Γράφει ο Αλέξανδρος Γ. Τανασκίδης
