Περιστρεφόμενες ζωές, φωτισμένες δειλά προσωπικότητες, μεγεθυντικοί φακοί για ζωές αβίωτες, τοξική αρρενωπότητα, καταπιεσμένη θηλυκότητα, μετανάστευση και Αμερικανικό όνειρο… Σύμβολα, ψυχικές χαρακιές και σωματοποιημένες αγωνίες, με ένα βαθύ “να ζήσουμε” στα σπλάχνα της σκηνής… Λίγο πιο “Ψηλά απ’τη γέφυρα” του Μπρούκλιν, του Μπρούκλιν του ’50, μετανάστες στήνουν τις δικές τους φαβέλες, αγωνιώντας να δουλέψουν, δουλεύοντας για να ζήσουν. Ο Νανούρης έχει μετουσιώσει το θαύμα της σκηνής για μια ακόμη φορά, σε απόλυτη μυσταγωγία.
Σκηνοθετικά ευρήματα με απαράμιλλη λιτότητα σκηνικών για να αναπνέουν οι ηθοποιοί, μέσα στον διαρκώς εντεινόμενο και πυκνότερο καπνό που καταπνίγει, καταβροχθίζει ζωές αγχωμένες, σε μια Αμερική του ’50 που δεν έχει αλλάξει τόσο πολύ από την κάθε μικρή γωνιά συνταύτισης κοινωνικών στερεοτύπων ανά τον κόσμο του σήμερα… Ο μεγάλος, αντισυμβατικός κι αντικομφορμιστής, αυστηρός κριτής του πήλινου ονείρου της Αμερικής, Άρθουρ Μίλερ με το ιστορικό αριστούργημα «Ψηλά απ’ τη Γέφυρα», συναντά τον Γιώργο Νανούρη των νέων ρευμάτων σκηνοθετικής μαεστρίας, στο Θέατρο Αριστοτέλειον της Θεσσαλονίκης, μετά από το ρεκόρ των 50.000 εισιτηρίων της Αθήνας.
Λιτό σκηνικό, με απίστευτη απογύμνωση των συναισθημάτων των ηρώων ενός από τα πιο ιστορικά έργα του μεγάλου Αμερικανού θεατρικού συγγραφέα -σχεδόν ηθογράφου- Άρθουρ Μίλερ, σε μια απίστευτη μεταφορά και προσαρμογή στα παγκόσμια δεδομένα του σύγχρονου “σήμερα” από τα χέρια του Γιώργου Νανούρη για να ξαναξυπνήσει τη διαχρονικότητα των σπουδαίων έργων. Με στοιχεία τραγωδίας, ο Νανούρης, έχει καταφέρει για μια ακόμη φορά να μας παραδώσει ένα έργο που σπάει το απόστημα των στερεοτύπων, των αρχέγονων πνευματικών κι ενίοτε ηθικοπλαστικών αγκυλώσεων, εισάγοντάς μας σε μια απίστευτα αισθαντική ηθογραφική αναζήτηση των πιο καλά κρυμμένων μας αμφισβητήσεων, κάτω από λεπτεπίλεπτες ανάσες και φωτισμένες ζωές στο σκοτάδι των καιρών μας.
Ένα άδειο σκηνικό σαν αρένα, 5 καρέκλες, ένα περιστρεφόμενο ταμπλό στη σκηνή του θεάτρου Αριστοτέλειον, παχιά σιωπή και αγχωμένες ζωές που κόβονται με το μαχαίρι, 5 ήρωες μικρογραφίες κοινωνικών τάξεων, θέσεων, απόψεων, στόχων και αναζητήσεων, ερωτισμός και αποξένωση, διαπάλη και συμφιλίωση, μοναξιά και συντροφικότητα, και κάπου ανάμεσα πάντα ένα φως να πέφτει τόσο μεγεθυντικά στα κορμιά, τις ψυχές, τα μάτια, τα χάδια, τα λόγια, φωτίζοντας εκτυφλωτικά όλα ακόμη και τα πιο βαριά και βαθιά ψεγάδια.
Δεκαετία ’50, Αμερική, κοινωνικές ταραχές, Αμερικανικό όνειρο καταξίωσης, κοινωνική ανέλιξη, τοξική αρρενωπότητα, φεμινιστικές πρώτες σπίθες αυτοδιάθεσης, γάμος, δέσμευση, μετανάστευση, χλευασμός ομοφυλοφιλίας, μισαλλοδοξία, Μακαρθισμός του ’50, αντικομμουνισμός, θεοποίηση του χρήματος, καστοποίηση… Μία σκακιέρα συναισθηματικών αναρριχήσεων σε μια Αμερική που παλεύει να δει πέρα και πάνω από κάθε αγεφύρωτο χάσμα, μέσα από κάθε μικρή χαραμάδα φωτός, πίσω από κάθε μικρή και μεγάλη σκιά φόβου, αυταρχικότητας και κυριαρχίας του ενός φύλου πάνω στο άλλο. Μια διαρκής μάχη που κουβαλά την ιδεολογία της εποχής, την οποία το κείμενο του Μίλερ φέρνει διαρκώς στο προσκήνιο μέσα από υπαινικτικές προσεγγίσεις και καλά δομημένους διαλόγους που εμφανίζουν στην επιφάνεια όλα τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα.
Πέντε εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες στην σκηνή, παλεύουν με συναισθήματα, οπτικά πεδία, αξίες και ιδανικά, για να βγει νικητής ο έρωτας που πάντα όλα τα ακυρώνει και τα καταρρίπτει. Ο Έντι Καρμπόνε που ενσαρκώνει ο δωρικός Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, είναι ένας επιβλητικός σύζυγος και θείος, πρότυπο της εποχής που συγκεντρώνει όλα τα στερεοτυπικά κατάλοιπα της δεκαετίας του ’50. Αυστηρός, χλευαστικός απέναντι στο διαφορετικό, κυριευτικός, καταδυναστευτικός, ελεγκτικός, αποπνικτικός.
Η Μπεατρίς, η σύζυγος του Έντι, την οποία υποδύεται η Ιωάννα Παππά, είναι ένα λεπτεπίλεπτο αέρινο πλάσμα που κουβαλάει όλο το βάρος της μεγάλης σκιάς που ρίχνει πάνω της και μέσα της ο σύζυγός της Έντι, διανύοντας ένα μαραθώνιο συναισθημάτων θυμού, αγάπης, αγώνα και αγωνίας για απελευθέρωση από τα δεσμά του γάμου, τις συμβάσεις και το βαθύ μαγνάδι του συζύγου της. Η σκιά που έχει πέσει μέσα της την αποδυναμώνει, έχει φορέσει θαρρείς τη ζωή του άνδρα της, κινείται -σχεδόν ακροβατεί- σε μια αποστεωμένη ζωή που είναι απόλυτα αποστερημένη από έρωτα, πάθος και λάμψη, χαμόγελο, όλα τα συστατικά του έρωτα.
Η Κάθριν που φέρνει αέρινη και ανέμελη στη σκηνή η πρωτοεμφανιζόμενη Ευγενία Ξυγκόρου, έχει δροσερά ακόμη τα χαρακτηριστικά που έχει αντίθετα σκιώδη κι απονευρωμένα η θεία της Μπεατρίς. Γοητεία, ανεμελιά, απλότητα, αθωότητα, ανεκπλήρωτα όνειρα και ένα μέλλον ανοιχτό μπροστά της. Με φρέσκιες ιδέες και όραμα, εξοπλισμένη με τη νεανική αμφισβήτηση και τη μάχη απέναντι στα κοινωνικά στερεότυπα. Όλα όμως τα αγνά στοιχεία της, σκοτεινιάζουν όταν αντιλαμβάνεται τον επικίνδυνο έρωτα που τρέφει για την ίδια ο ίδιος ο θείος της (Έντι) που προσπαθεί να την φυλακίσει για να μην τη χάσει. Ένας έρωτας που κλιμακώνεται μέσα στο έργο με καλυμμένα χαρακτηριστικά και επισφραγίζεται από το ασύγκριτα ανατριχιαστικό “προσπαθεί να ΜΟΥ την πάρει”.
Ο Δημήτρης Μαυρόπουλος, πάντα προσωπικότητα συνυφασμένη με στιβαρούς ήρωες, με τη στόφα μεγάλων ηθοποιών, φέρνει στη σκηνή τον απόλυτα πειθαρχημένο και νομοταγή δικηγόρο Αλφιέρι. Σαν από αρχαία τραγωδία, για την οικονομία χώρου και χρόνου, ο Αλφιέρι είναι η γέφυρα που ενώνει τις δύο αντιμαχόμενες κοινωνίες με διαρκή απεύθυνση στην ηθική και νομική κατασκευή, Φιλοκτήτης του Έντι και με τη βαθιά μαιευτική δυναμική του φίλου, συμβούλου, καθοδηγητή, αόρατου προστάτη, παίζει τον απόλυτα καθοριστικό ρόλο του σκηνή εμβαπτίζοντας τις αμφισβητήσεις του Έντι στην απόλυτη ενσωμάτωση του νόμου και της τάξης.
Ο Ροντόλφο του Ρένου Ρώτα, είναι η ήρεμη δύναμη, η νεανική χαλαρή και αισιόδοξη μορφή του Ιταλού μετανάστη που γεφυρώνει το χάσμα της Ευρώπης με τη λαμπερή και σκοτεινή Αμερική του ’50. Υπερήφανος, εργατικός, με δίψα για δημιουργία και προσφορά, με ρέουσα την ερωτική του φύση, άπατρις σχεδόν αποζητά τη ρίζωση της ταυτότητάς του στην Αμερική δίπλα στην Κάθριν που ερωτεύεται και διεκδικεί κατά τη διάρκεια του έργου από τον αρρωστημένο έρωτα του θείου της Έντι. Ευαίσθητος, παρεξηγημένος για την ευγένειά του και τα “στρογγυλεμένα” χαρακτηριστικά ενός μεσογειακού τύπου άντρα που έρχονται σε αντίθεση με τον τραχύ βαρύ τοξικό αρρενωπό χαρακτήρα του Έντι, αμφισβητείται μέχρι και για τον ανδρισμό του, φέρνοντας μια σύγχρονη επανατοποθέτηση της μετροσέξουαλ σύγχρονης ταυτότητας.
Ο Μάρκο του Δημήτρη Καπετανάκου είναι το πρότυπο του κόμπακτ μάτσο αντικατοπτρισμού του ίδιου του Έντι Καρμπόνε. Στη σκηνή έρχεται και ξεδιπλώνεται ένας αθόρυβος υφέρπων δυναμισμός που κουβαλάει την ορμή του άνδρα που θέλει να παλέψει για να βρει την πατρίδα του, να στεριώσει και να κατακτήσει το όνειρο. Ηθικός, πιστός στις αξίες και τα ιδανικά, αδιαπραγμάτευτος προς την αμφισβήτηση, την προδοσία και τις ύπουλες τακτικές αντιμεταναστευτικής αντίληψης και πολιτικής της Αμερικής.
Ο φωτισμός, η μουσική που θρυμματίζει κάθε σκηνή μεγάλης έντασης και ρίσκου, πόνου, γδαρσίματος και επούλωσης… Αγαπημένα υλικά του Γιώργου Νανούρη, η διαρκής σύγκρουση λογικής με την αισθητικότητα, μετουσιώνουν τη βαθιά σημασία του Μίλερ. Πόνος, πάθος, ανατροπές, ο χρόνος που προσπερνάει τις ζωές, ανομολόγητα σκοτάδια, διαπάλη, λάμψεις, φόβος, αδυναμία χαρακτήρων του Μίλερ. Εύθραυστο συναίσθημα, ύβρις της αυτοκτονίας στο τέλος του έργου, προδιαγεγραμμένος από την πλοκή του έργου. Προτείνουμε δίχως άλλο, την σπουδαία αυτή παράσταση που ακόμη κι αν εξαντλεί και ανατριχιάζει συναισθηματικά, φέρει δύο βαριές υπογραφές στο άχρονο της τέχνης. Γιώργος Νανούρης – Άρθουρ Μίλερ.
Ατόφιο πολύτιμο θέατρο που αξίζει την προσοχή και φροντίδα όλων μας.
Άποψη,
Αλέξανδρος Γ. Τανασκίδης – Λαμπουσνάκης
Δημοσιογράφος
Πρεσβευτής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Εθελοντών ΟΗΕ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση – Σκηνοθεσία – Φωτισμοί:
Γιώργος Νανούρης
Πρωταγωνιστούν:
Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Ιωάννα Παππά,
Δημήτρης Μαυρόπουλος, Δημήτρης Καπετανάκος,
Ρένος Ρώτας, Ευγενία Ξυγκόρου
Κοστούμια: Dante
Σκηνικός χώρος – Μουσική Επιμέλεια: Γιώργος Νανούρης
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Παραστάσεις
ΠΑ 21/4 21:00 | ΣΑ 22/4 18:00 & 21:00 | ΚΥ 23/4 18:00 & 21:00 | ΠΑ 28/4 21:00 | ΣΑ 29/4 18:00 & 21:00 | ΚΥ 30/4 18:00 & 21:00
ΤΙΜΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟΥ:
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ : 25 €, 20 €, 18 €
Θέατρο Αριστοτέλειον | Θεσσαλονίκη